Istanbul september 2006

Voor het laatst aangepast op 13 september 2024.

 

Portfolio

 

Optimale beleving

Voor een optimale beleving van de reisbeschrijving en de fotografie adviseer ik je om deze op groot scherm te bekijken (laptop, desktop, tablet). Aan het eind van de beschrijving van elke reisdag kun je doorklikken naar de portfolio van die dag. Vanwege de grootte van de beelden kan het soms wat langer duren voordat de pagina opent. In dat geval, even geduld dus. Het wachten is de moeite waard.

 

Technische informatie

In de portfolio van de reisbeschrijving kun je van elke opname wat inhoudelijke en technische informatie vinden. Ga met de muis over de desbetreffende thumbnail, de informatie verschijnt dan automatisch.

 

Apparatuur

 

Een stukje geschiedenis

Tot 2005 fotografeerde ik nog analoog. Voor mijn reportage fotografie fotografeerde ik met Canon apparatuur en voor mijn studio- en bedrijfsfotografie op locatie maakte ik gebruik van o.a. de Hasselblad 500CM en de Mamiya RB67. In 2005 ben ik twee keer met fotografen naar Istanbul afgereisd en in november van datzelfde jaar twee weken naar Egypte waar we met lokale bedoeïenen door de Sinaï woestijn zijn rondgetrokken. Tijdens een van de vele hikes door het soms erg ruig en bergachtig terrein ben ik gestruikeld. Mijn Canon NF1 is tegen een rots geslagen en zwaar beschadigd. Ik had zelf gelukkig niks. De Canon NF1 was de professionele camera van Canon (productie 1981-1992) waarvan de body volledig uitgevoerd was van metaal. Dit model functioneerde ook zonder energievoorziening waarbij het toch mogelijk was om de sluitertijd en diafragma handmatig in te stellen. Ondanks de beschadigingen functioneerde mijn camera nog steeds, echter alleen nog maar in de volledig handmatige stand. Het elektrische gedeelte functioneerde niet meer. Na terugkomst in Nederland heb ik  besloten om over te stappen op digitaal. Mijn Canon NF1 werd wel gerepareerd maar is daarna nog maar weinig gebruikt en dat geldt ook voor mijn andere analoge camera's. Het was mijn moment van het (bijna volledig) overstappen van analoog naar digitaal.

 

Digitale fotografie in Istanbul

De opnamen die ik tijdens de fotoreis naar Istanbul in 2006 heb gemaakt, zijn digitaal opgenomen met de Canon 5D. Wat lenzen betreft had ik de beschikking over de Canon EF 24-70mm f2.8L USM en de Canon EF 70-200mm f/2.8. USM. Alle opnamen zijn gemaakt in RAW en JPG. De RAW opnamen zijn bewerkt tot het uiteindelijke eindresultaat met behulp van Adobe Photoshop.

 

Transport

Voor veilig en comfortabel transport van de apparatuur tijdens de gehele reis heb ik gebruik gemaakt van een Lowepro rugzak. Naast mijn camera en objectieven  ging er verder nog mee een losse Canon flitser, een Sensor Brush van Visible Dust om onderweg, indien nodig, de sensor schoon te kunnen maken, lens cleaning tissues, een Epson databank, polarisatie- en grijsfilters, een losse Gossen belichtingsmeter, diverse filters, een groot Manfrotto statief en een tafelstatief, extra accu's en batterijen voor de camera en flitser en meerdere geheugenkaarten. Mijn Manfrotto statief ging tijdens de vlucht in mijn reistas die als ruimbagage mee ging in het vliegtuig. De rugzak ging mee als handbagage.

 

Waar zijn we o.a. geweest en wat hebben we beleefd?

 

• Sprookjes van Duizend-en-een-nacht,

• mee-eten met de militaire band,

• Pierre Lotti café,

• een tocht(je) met een van de oudste kabelbanen ter wereld,

• French Street,

• boottocht over de Bosporus naar de Zwarte Zee,

• workshop portretfotografie met de supergroothoek,

• bezoek aan het museum Hagia Sophia,

• diner in een 1500 jaar oud water reservoir,

• € 15,00 voor een kop koffie en € 35.000 voor een nacht in de Sultan suite,

• bezoek aan een Armeens Orthodoxe kerk in Kumkapi,

en natuurlijk nog veel meer.

 

Volledige beschrijving van de reis

leestijd 28 minuten

 

Dag 1

 

Eindhoven-Istanbul

Op donderdag 7 september 2006 vliegen we met een groep gezellige en enthousiaste fotografen vanaf Eindhoven Airport naar luchthaven Istanbul Sabiha Gökçen Havalimani, de tweede luchthaven van Istanbul. De luchthaven is vernoemd naar Sabiha Gökçen, 's werelds eerste vrouwelijke gevechtspiloot en de eerste vrouwelijke piloot van Turkije. We stijgen om 08.45 uur op en de vluchttijd bedraagt 3 uur en 40 minuten. Istanbul Sabiha Gökçen Havalimani ligt aan de oostelijke, en dus Aziatische zijde, van de stad op een afstand van 65 km van het historisch centrum van Istanbul. Bij 'normale' verkeersomstandigheden is het ongeveer een uur rijden naar het oude centrum. De reis (vlucht, transfer en hotel) is verzorgd door Corendon en ik weet zeker dat de reis ook deze keer weer vlekkeloos gaat verlopen. Tijdens de twee vorige fotoreizen naar Istanbul in 2005 heb ik ook gebruik gemaakt van de diensten van Corendon en dat is iedereen uitstekend bevallen. En dat geldt ook voor het geboekte hotel. Na een aangename vlucht landen we om 13.30 uur in Istanbul.

 

Hotel Yasmak Sultan

We worden opgehaald door een behulpzame en vriendelijke chauffeur. Een luxe (privé) bus staat voor ons klaar en we worden comfortabel en veilig naar ons hotel Yasmak Sultan gereden. Tijdens de transfer vertelt onze chauffeur enthousiast over diverse fascinerende wetenswaardigheden van zijn geboortestad Istanbul.

Hotel Yasmak Sultan

 

Ons hotel ligt in Sultanahmet, het historische hart van de stad. In de directe omgeving bevinden zich diverse bijzonder interessante en fotogenieke locaties zoals de Galata brug, het Topkapi paleis, de Hagia Sophia, de Basilica Cisterne en de Sultan Ahmet Moskee (Blauwe Moskee).

 

Doet me denken aan San Fransisco

Het is druk op de snelweg en hoe dichter we bij het centrum van Istanbul komen hoe drukker het wordt. We passeren de indrukwekkende 1590 meter lange en 39 meter brede Bosporusbrug die het Aziatische deel (Beylerbeyi) en het Europese deel (Ortaköy) van Istanbul verbindt. De Bosporusbrug hangt 65 meter boven het wateroppervlak en het is de op twaalf na grootste brug ter wereld. Er gaan dagelijks ongeveer 180.000 voertuigen overheen. De brug doet me denken aan de Golden Gate Bridge in San Fransisco. Maar niet alleen de brug, ook de waterweg, de drukke scheepvaart en de omgeving met zijn glooiende heuvels vertonen in mijn beleving veel gelijkenissen met 'The Golden City'.

 

Sultanahmet

Na aankomst in ons hotel hebben we de gelegenheid om wat bij te komen van onze reis en wat te acclimatiseren. Maar het is natuurlijk zonde van de tijd om te lang in onze kamers te blijven hangen. We gaan de omgeving van ons hotel verkennen en we gaan ook ergens een lekker hapje eten. Natuurlijk gaan de camera's ook mee maar de statieven laten we nog maar even op de kamers. Na een ontspannen wandeling in de omgeving van ons hotel vinden een gezellig en sfeervol restaurant en we maken voor de eerste keer kennis met de lokale keuken. Het smaakt ons allemaal goed in een gezellige sfeer.

 

De draaiende Derwisj

Na de maaltijd lopen we verder door Sultanahmet. Sultanahmet is een wijk die vooral bekend staat vanwege de opvallende Blauwe Moskee en de beroemde Hagia Sofia. We lopen door Kabasakal Caddesi (caddesi=straat), een gezellig voetgangersgebied gelegen tussen de Blauwe Moskee en Hagia Sophia. Dit gebied kenmerkt zich door de gezellige bedrijvigheid en de aanwezigheid van veel restaurants. Bij een van de eetgelegenheden op Kabasakal Caddesi zijn regelmatig dansvoorstellingen te zien van de draaiende Derwisj dansers, aanhangers van de Mevleviye-orde. Zij worden zo genoemd naar de uitvoering van hun meest kenmerkende gebed, de Sama. Dit is een gebedsceremonie waarbij de Derwisjen met ronddraaiende bewegingen hun gebed doen. Gedurende dit gebed probeert de Derwisj zich in een extase van de materiële wereld te verwijderen om ze dichter bij God te komen.

 

Sprookjes van Duizend-en-een-nacht

We gaan op zoek naar een hoog punt om van het nachtelijk uitzicht over Istanbul en in het bijzonder van het uitzicht op de Blauwe Moskee en de Hagia Sophia te kunnen genieten. Dat uitzicht vinden we op het dakterras van het Blue House Hotel. Schitterend. We hebben het gevoel alsof we in de Sprookjes van Duizend-en-een-nacht terecht zijn gekomen. Rond elf uur lopen we langzaam door het gezellige Sultan Ahmet Park richting ons hotel. Wat vermoeid maar zeker ook voldaan.

Lokale bevolking in het Sultan Ahmet Park. Dit is een van de leukste parken van Istanbul gesitueerd tussen de Hagia Sophia en de Blauw Moskee.

 

Portfolio dag 1

Om de volledige portfolio van dag 1 te bekijken, klik hier.

 

Dag 2

 

Eminönü Ferry Terminal

Na een goede nachtrust beginnen we de dag met een heerlijk en gezond ontbijt. Het is schitterend weer en we zitten buiten op het dakterras van ons hotel. Na het ontbijt wandelen we richting de Eminönü Ferry Terminal bij de Galata brug. Vanaf hier vertrekken ferries naar diverse bestemmingen in Istanbul en daarbuiten. De altijd drukke pier bevindt zich aan de zuidkant van de Galatabrug, de brug die beide oevers van de Gouden Hoorn verbindt, en net ten noorden van het Sirkeci treinstation. Dit station was ooit de eindbestemming van de wereldberoemde Oriënt Express. Deze (Belgische) luxe lijndienst reed van Parijs naar Istanbul van 1883 tot 1977. Eminönü Ferry Terminal is een drukke en belangrijke haven voor veerboten die de Bosporus en Gouden Hoorn oversteken van en naar o.a. Eyup, de Aziatische buitenwijken Üsküdar, Haydarpaşa, Kadiköy en voor ferry's die richting de Zwarte Zee en de Princes Islands in de zee van Marmara varen. Er vertrekt ook een autoveer naar Harem aan de Aziatische kust. Wij gaan vandaag naar Eyúp, een van de vele verrassende plekken van Istanbul gelegen aan de Gouden Hoorn.

Met een privé boot(je) maken we de overtocht naar Eyüp die ongeveer een uur in beslag neemt.

 

Eyüp

Eyüp is een oude wijk van Istanbul met een zeer rijke historie en wordt nog gedeeltelijk door de imposante Muren van Constantinopel gescheiden van de oude binnenstad van Istanbul. De oorspronkelijke Muren van Constantinopel waren in het verleden van groot belang, ze hebben honderden jaren lang vele vijandelijke belegeringen weerstaan. Tegenwoordig behoren de restanten van de muren tot een van de veel bezochte en belangrijke bezienswaardigheden van de stad.

De omringende heuvels van Eyüp bieden vaak fraaie vergezichten over Istanbul's Gouden Hoorn en over Istanbul zelf. De  wijk is bekend als bedevaartsoord. Hier ligt namelijk het graf van Eyüp (Abu Ayyub al_Ansari), een vroegere metgezel en trouwe vriend van Mohammed, de profeet van de Islam. De Eyüp Sultan Moskee in Eyüp is naar hem vernoemd. Tijdens onze overtocht naar Eyüp maken we opnamen van de bezienswaardigheden op beide oevers en van de diverse activiteiten op het water. Aangekomen in Eyüp worden we wederom aangenaam verrast door de gastvrijheid en vriendelijkheid van de lokale bevolking. 

We krijgen alle medewerking van de lokale bevolking voor het maken van intieme en karaktervolle portretten.

 

Mehter

We horen muziek. Op het plein voor de ingang van de Eyüp Sultan Moskee vindt een optreden plaats van een Ottomaanse militaire band. Deze bands zijn de oudste militaire fanfares ter wereld (14e eeuw) en staan in West-Europa vaak bekend onder de naam Mehter. In het westen wordt de muziek vaak Janitsarenmuziek genoemd omdat de Janitsaren (rekruten) de kern van deze bands vormden. In 1826 is het korps officieel opgeheven maar de band, Mehter, speelt nog steeds bij speciale gelegenheden in Turkije als de Mehter Troop die deel uitmaakt van de Turkse strijdkrachten. Lokale ensembles, zoals wij die vandaag tegenkomen in Eyüp, spelen tijdens verschillende culturele activiteiten in heel Turkije. De Mehter Troop treedt ook op als genodigde op evenementen over de hele wereld als ambassadeur van Turkse muzikale tradities.

Jongste muzikant van de Mehter band. Ik was hem in 2005 ook al tegengekomen.

 

Fototip 

Voor het maken van impactvolle opnamen is het belangrijk om zo dichtbij als mogelijk bij het onderwerp te komen. 'Als je foto's niet goed genoeg zijn, ben je niet dichtbij genoeg', is een bekend citaat van de Hongaars-Amerikaanse oorlogsfotograaf Robert Capa, pseudoniem voor Endre Erno Friedmann. Tijdens het optreden van de militaire band blijven alle toeschouwers in een ruime cirkel om de band staan. Ik besluit om wat dichterbij te gaan staan en met een 24 mm groothoeklens maak ik bovenstaande opname. De opname heb ik gemaakt met een groothoeklens op een afstand van ongeveer een meter van het onderwerp. De ISO staat ingesteld op 200 en de gekozen sluitertijd/diafragma combinatie is 1/200 sec met f/11 (handmatig). In de portfolio kun je nog meer foto's bekijken die ik gemaakt heb met dit perspectief.

 

Fototip 

Voor een heel ander perspectief, een overzichtsopname, gaan we een restaurant binnen en vanaf het dakterras maken we met de telelens enkele overzichtsfoto's. Je moet er soms dus ook wel wat voor doen om wat meer 'bijzondere' opnamen te maken.

Na de voorstelling volgen we de kleurrijke band door de smalle straatjes van Eyüp. We willen nog meer foto's maken en uiteindelijk arriveren we samen bij de Selahi Mehmet Efendi Moskee. Daar aangekomen worden we vriendelijk uitgenodigd om samen met de leden van de band (en aanhang) de maaltijd te nuttigen. We mogen de uitnodiging natuurlijk niet weigeren. Maar dat gaan we natuurlijk ook fotografisch vastleggen.

We worden uitgenodigd voor een heerlijke maaltijd en we staan wederom versteld van de Turkse gastvrijheid.

 

Eyüp Sultan Moskee

We nemen afscheid van de muzikanten en we lopen richting de fraaie Eyüp Sultan Moskee. De moskee is gebouwd bij het mausoleum van Abu Ayyub al-Ansari, de metgezel en vriend van de profeet Mohammed en tevens vaandeldrager in diens leger. Vanwege dit feit is deze moskee voor veel moslims de meest heilige plek in Istanbul. Het mausoleum trekt jaarlijks vele duizenden pelgrims en het is er nu ook druk. Het is even aftasten of we hier als westerse buitenstaanders geaccepteerd worden. Met ook nog eens die grote camera's. Maar de mensen zijn vriendelijk en er wordt ons geen strobreed in de weg gelegd als we foto's willen maken. We gaan respectvol om met de geboden gastvrijheid. In de moskee attendeert een man mij op een trap en zegt dat ik vanaf boven een mooie overzichtsfoto kan maken. Ik moet terug denken aan de vele huwelijksreportages die ik lang geleden in Nederland heb gemaakt. Als er een dienst in de kerk was werd regelmatig de toegang tot het koor geweigerd. Waarom? Geen idee. De kosters waren zeker niet zo vriendelijk en gastvrij als de mensen hier in Eyüp. Een groot verschil. We verlaten de moskee en wandelen verder door Eyüp. Er is een fototentoonstelling in de open lucht over de waanzin en gruwelijkheid van oorlog, iets verder komen we een familie tegen die op het punt staan om met een feest te beginnen ter ere van de besnijdenis van hun jonge zoon. Genoeg onderwerpen om te fotograferen.

Ook vanwege de warmte, slaat de vermoeidheid een beetje toe. We besluiten de schaduw op te zoeken voor een koel drankje en een hapje.

 

Pierre Loti café

Na de lunch gaan we richting het Pierre Loti Café gelegen op de Pierre Loti heuvel. We geven de voorkeur aan de wat meer avontuurlijke wandeling naar boven, boven de korte tocht met de kabelbaan. Het café en de heuvel ontlenen hun naam aan de beroemde Franse romanschrijver en reiziger Pierre Loti, pseudoniem voor Julian Viaud. Pierre Loti woonde lange tijd in Istanbul en bracht veel tijd door in dit café waar hij schreef aan zijn romans. Het openluchtcafé ligt op ongeveer een kilometer van het centrum van Eyüp en op een hoogte van 55 meter. Terwijl we langzaam naar boven lopen hebben we vanaf meerdere locaties fraai uitzicht over de Bosporus en de bruggen erover heen met in de verte het historische centrum van Istanbul. We passeren op onze wandeling naar boven ook een groot op de hellingen gelegen eeuwenoud Islamitische begraafplaats. Eenmaal aangekomen bij het Pierre Lotti café genieten we onder het genot van een glaasje Turkse thee van een adembenemend panorama.

"Oh, Istanbul! You're the one who fascinates me the most." ~ Pierre Lotti

 

We dalen via een onverhard pad langzaam de heuvel weer af en lopen richting de Gouden Hoorn. We besluiten om met de bus terug te gaan richting Sultanahmet. Het is druk in de bus. Dus toch ook maar wat extra aandacht besteden aan de veiligheid van de inhoud van onze fototassen en andere kostbaarheden. Je weet maar nooit, we bevinden ons in een van de grootste metropolen ter wereld, voorzichtigheid is dus toch ook wel geboden.

 

Fototip 

Probeer, vanwege je eigen veiligheid en ter bescherming van je fotoapparatuur en andere kostbaarheden, een zesde zintuig te ontwikkelen voor het in de gaten houden van je omgeving. Tijdens al mijn reizen ben ik me daarvan zeer bewust geweest. Het maakt eigenlijk niet uit waar je bent, maar vooral in drukke, en soms 'gevaarlijke' omgevingen zoals o.a. in Tijuana in Mexico en Marrakech in Marokko, houd ik altijd mijn directe omgeving in de gaten van wat er zich daar afspeelt. Er zijn in het verleden pogingen ondernomen om mij spullen afhandig te maken maar ik wist de confrontatie meestal wel uit de weg te gaan. Onderschat dit niet. Nooit. Bij twijfel, neem afstand, zoek betrouwbare (groepen) mensen op.

 

Kapalıçarşı

We zijn weer terug in het historisch gedeelte van Istanbul en we lopen naar de wereldberoemde Grote Bazaar (Kapalıçarşı). De grote Bazaar is een meer dan 550 jaar oude overdekte markt in de wijk Beyazit en het is een van de grootste en oudste overdekte markten ter wereld. Met een oppervlakte van 47.000 vierkante meter bestaat de markt uit een 64 overdekte labyrintische straten en gangen, 4000 winkels, 22 in- en uitgangen en 25.000 medewerkers. In de Grand Bazaar is van alles te vinden, van de fijnste zijdeachtige sjaals in traditionele patronen tot traditionele artikelen, van antiek, lederwaren, keramiek tot de beroemde tapijten, van specerijen, prachtig handwerk tot goud en sieraden. Genoeg ingrediënten aanwezig om inspiratie op te doen voor onze fotografie.

Een schat aan kleurrijke fotografische onderwerpen in de Grote Bazaar.

 

Fototip

De lichtomstandigheden in dit soort overdekte markten zijn over het algemeen wat 'moeilijker' dan de lichtomstandigheden buiten met het zonnetje. Maar het is vaak wel héél sfeervol. Lichtsterke objectieven komen in dit soort omstandigheden dus goed van pas. Ik heb de beschikking over een zoomlens 24-70 mm met een lichtsterkte van f/2.8. Redelijk lichtsterk. Maar in de loop der jaren heb ik toch ook nog een 50mm met een lichtsterkte van f/1.2 aangeschaft. Bovenstaande opname maak ik met 24 mm groothoek. De ISO stel ik in op 800, de sluitertijd op 1/60 sec en het diafragma op f/4.5. Vanwege de scherptediepte geef ik er toch de voorkeur aan om niet met de grootste diafragma opening te fotograferen, dit vanwege de geringe scherptediepte. Ik ben me bewust van de sluitertijd; 1/60 sec. Ik fotografeer uit de hand, dus proberen camera niet te bewegen.

 

We verlaten de Grand Bazaar en lopen op ons gemak terug richting ons hotel. Onderweg maken we nog enkele opnamen van het leven op straat, maar de vermoeidheid slaat uiteindelijk ook een beetje toe. In het hotel hebben we de gelegenheid om weer even op adem te komen. Maar niet voor lang. We hebben nog een avondprogramma.

 

Karaköy

Rond 18.30 uur stappen we vlakbij het hotel in de tram en we rijden richting de wijk Karaköy, gelegen aan de andere oever van de Gouden Hoorn. Net voor de Galatabrug stappen we uit de tram. We lopen over de drukke brug met zijn vele vissers naar de ingang van de historische kabelbaan Karaköy-Beyoğlu die zich aan de onderkant van de Galata heuvel bevindt. Station Karaköy is, samen met station Beyoğlu, een van de oudste ondergrondse stedelijke stations ter wereld. Gelegen aan Tersane Avenue, net ten noorden van de Gouden Hoorn, is station Karaköy het zuidelijke en onderste eindpunt van de 573 meter lange spoorlijn. De kabelbaan bespaart ons een zware en vermoeiende klim naar boven. Karaköy is een levendige wijk aan de haven waar funky cafés zij aan zij staan met buurtbakkerijen en familiewinkels. In de met straatkunst verfraaide gebouwen uit het Ottomaans tijdperk treffen we studio's en boetieks van jonge ontwerpers aan. We bevinden ons weer in een actieve en fotogenieke omgeving.

We kopen in station Karaköy een ticket en stappen in.

 

Grand Avenue van Pera

We stappen weer uit bij station Beyoğlu. Kan ook niet anders, dit is het eindstation. Het station ligt vlakbij Istiklal Caddesi (caddesi=straat) welke historisch bekend staat als de Grand Avenue van Pera in de wijk Beyoğlu. De drukbezochte avenue, door zowel toeristen als de lokale bevolking, is een voetgangersgebied van 1,4 km lang en is een van de beroemdste straten van Istanbul. De straat begint aan de noordkant van Galata op het Tünel plein en loopt door tot aan het Taksim plein. De straat wordt geflankeerd door meerdere gebouwen uit het late Ottomaanse tijdperk (meestal uit de 19e en vroege 20ste eeuw) in een verscheidenheid aan stijlen waaronder Neoklassiek, Neogotisch, Renaissance Revival, Art Nouveau en oorspronkelijke Turks Nationale Architectuur. Er zijn ook enkele gebouwen in Art Deco stijl uit de beginjaren van de Turkse Republiek en een aantal recentere voorbeelden van moderne architectuur. Door de Istiklal Cadessi rijden historische trams en de directe omgeving is tevens het centrum van de beeldende kunst in Istanbul

Een poppenspeler op Istikadel Cadessi.

 

French Street

We slaan rechtsaf bij Yeni Çarşı Caddesi en een paar minuten later staan we aan het begin van French Street. French Street staat bekend om zijn kleurrijke cafés, zijn gezellige (en soms luide) muziek en zijn gastvrije sfeer. French Street is een favoriet van zowel bezoekers als bewoners. De wijk heeft een lange geschiedenis die teruggaat tot het einde van de 19e eeuw. Gedurende deze jaren begonnen talloze Fransen de eerste hotels, bioscopen, theaters en coffeeshops in Beyoğlu te vestigen. Bovendien zijn verschillende gebouwen ontworpen door de bekende Franse architect Michel Pasha. Het merendeel van de straatverlichting in Franse stijl die je vandaag de dag ziet, werd oorspronkelijk geleverd door de gemeente Parijs. Om de Franse cultuur te vertegenwoordigen werden de straatstenen veranderd en werden de gebouwen in de straat in felle kleuren geschilderd en versierd met luifels, bloemen en planten. Met zijn cafés, restaurants, bars en nachtclubs speelt French Street tegenwoordig een belangrijke rol in de uitgaansscene van Beyoğlu. De kleurrijke gebouwen en de vele nabij gelegen cafés en restaurants, samen met het voortdurend geluid van livemuziek op de achtergrond creëren een aangename, warme en uitnodigende omgeving.

French Street

 

Na ons bezoek aan French Street wandelen we terug naar ons hotel. Het was een lange dag. In deze paar dagen hebben we al veel van Istanbul ontdekt, veel ervaren, veel indrukken en inspiratie opgedaan en veel foto's gemaakt. Tijd om strakjes misschien samen nog eens de (fotografische) dag door te nemen en wat fotografie te bekijken en bespreken op het dakterras van ons hotel. 

 

Fototip

Bovenstaande opname maak ik met een lange sluitertijd. Met meerdere seconden. Ik heb een tafelstatief meegenomen. Om een scherpe opname te krijgen doe ik het volgende. Ik zoek een muurtje of tafel waarop ik mijn op mijn tafelstatief bevestigde camera kan plaatsen. Ik stel de ISO in op 100, laag, om zo weinig mogelijk ruis in mijn opname te krijgen. Ik stel mijn diafragma in op f/16, een diafragma opening die ongeveer in het midden zit, niet te groot, niet te klein (zie volgende fototip) en omdat ik ook voldoende scherptediepte wil hebben in mijn opname. Ik meet het licht en kom op een sluitertijd van 15 sec. Ik activeer de zelfontspanner op mijn camera (2 sec) en activeer 'spiegel opklappen' in het menu van mijn camera. Dit om lichte bewegingsonscherpte door het opklappen van de spiegel en/of door de aanraking van mijn hand met de camera te voorkomen. Een afstandsbediening kan daarbij ook zeer goed van pas komen. Het 'opklappen van de spiegel' geldt alleen voor spiegelreflex camera's. De witbalans stel ik in op zonnig voor een optimale 'natuurlijke' kleurverzadiging. Ben ik daar uiteindelijk niet echt tevreden mee dan kan ik de kleur/kleurverzadiging in het RAW bestand achteraf nog eenvoudig aanpassen. Ik plaats mijn (op het tafelstatief bevestigde) camera op een muurtje en maak de opname. Mensen die niet stil zitten/staan worden onscherp weergegeven of kunnen zelfs volledig onzichtbaar worden.

 

Fototip

Ik stel mijn diafragma in op f/16, een diafragma opening die ongeveer in het midden zit, niet te groot, niet te klein. Waarom? Omdat de kwaliteit van de meeste objectieven optimaal is bij het diafragmeren van 3 stops vanaf de grootste opening. Bij deze instelling komen eventuele lensfouten zoals randonscherpte, lichtafval en chromatische aberratie (kleurverschuivingen) het minst tot uiting. In Adobe Photoshop zijn de meeste lensfouten ook wel weer eenvoudig met een druk op de knop te corrigeren. Om eenvoudig die drie stops te kunnen diafragmeren heb ik ver in het verleden het rijtje van onderstaande diafragma's uit het hoofd geleerd waarbij de volgende (of vorige) diafragmagetal elke keer twee keer zoveel licht, of twee keer zo weinig licht doorlaat. We noemen dat 'stops'. f/1.2-f/1.4-f/2- f/2.8-f/4-f/5.6-f/8-f/11-f/16-f/32-f/45-f/64. Valt je iets op? Van het ene getal naar het andere wordt een factor van 1.4 gebruikt. Een cirkel wordt 2 keer zo groot in oppervlakte wanneer de doorsnede (of straal) van die cirkel 1.414 groter wordt. Even een stukje wiskunde. 

 

Portfolio dag 2

Om de volledige portfolio van dag 2 te bekijken, klik hier.

 

Dag 3

 

Boottocht naar de Zwarte Zee

Vandaag gaan we met de boot naar Anadolu Kavağı, een klein voormalig vissersdorpje gelegen aan de noordkant van de Bosporus vlakbij de Zwarte Zee. De boottocht duurt ongeveer twee uur en we hoeven ons gedurende de tocht zeker niet te vervelen; er is koffie, thee, lekkere versnaperingen en we kunnen genieten van de activiteiten op het water en de vele mooie en soms spectaculaire vergezichten. Istanbul ligt aan weerszijden van het zuidelijk gedeelte van de zeestraat die de Zee van Marmara verbindt met de Zwarte Zee en het is een van drukste en ook meest bevochten vaarroutes ter wereld. Dit laatste komt hoofdzakelijk omdat het voor Rusland de doorgang is naar hun enige zeehaven die in de winter niet dicht vriest. Op zijn smalst meet de Bosporus 698 meter en de lengte bedraagt 32 kilometer. Het gebied aan de westkant van de Bosporus ligt in Europa en aan de oostelijke kant in Azië. De boottocht voert ons langs vele fotogenieke locaties zoals de Galatatoren, het Dolmabahçepaleis, het Çırağan Palace Kempinsky (een Ottomaans paleis en nu ook een luxueus hotel) en het oude Rumili fort, allemaal gelegen aan de Europese zijde. Aan de Aziatische kant passeren we o.a. het Anadolu fort in Anadoluhisari en het Yorsos kasteel in Anadolu Kavagi. Het laatst genoemde kasteel gaan we vandaag ook bezoeken.

Zicht op de 1510 meter lange Fatih Sultan Mehmetbrug, ook bekend als de Tweede Bosporusbrug

 

Villa's van € 50 miljoen

De schilderachtige Bosporus is geografisch, politiek en historisch gezien de meest gewilde locatie als het gaat over luxe wonen in de dichtstbevolkte stad van Turkije. Grote herenhuizen gelegen aan beide oevers van deze prominente zeestraat zijn een serieuze (financiële) onderneming. De prijsklasse voor een villa gelegen aan/met zicht over de Bosporus ligt tussen de € 5 en € 50 miljoen. De woningen die niet direct aan het water liggen hebben over het algemeen een lagere prijs, maar daar hangt toch ook nog snel een prijskaartje aan van minimaal € 2 miljoen. De landgoederen en herenhuizen die langs de Bosporus liggen weerspiegelen de lange historie van de stad, zoals het Hatice Sultan Paleis uit het begin van de 19e eeuw, de grote Barokke Ortaköy Moskee en het Yildiz Paleis, het op een na grootste paleis van Istanbul. Door hun elegantie en rijke historie zijn de oevers en de directe omgeving van de Bosporus al lange tijd de meest gewilde woonplek geweest. Strenge bouwvoorschriften verbieden nieuwbouw langs de oevers waardoor de natuurlijke schoonheid en het prachtige uitzicht op het water, die dit gebied zo uniek maken, gewaarborgd zijn. Sommige 'Yalis' (villa's aan het water) die langs de Bosporus staan zijn historische gebouwen die dateren uit de 17e eeuw. Als ze van hout en goed onderhouden zijn, zijn ze vaak meer waard dan de huizen opgetrokken uit steen. Als ze ook nog een opmerkelijke geschiedenis hebben, bijvoorbeeld als een 'Pasa' (hoge Turkse officier) of als een bekende familie in de yali heeft gewoond, dan zijn ze nog prestigieuzer. En dus nog kostbaarder.

Interieurs van enkele 'Yalis' gesitueerd langs de Bosporus. Uit het boek 'Living in Istanbul' van de fotograaf Jerome Darblay.

 

Anadolu Kavağı

Na een ontspannen boottocht arriveren we in het kleine haventje van Anadolu Kavağı. Welkom in Azië. Het woord Anadolu komt van het Griekse woord anatoli, wat 'het land in het oosten' betekent, terwijl het woord kavak 'gecontroleerde pas' betekent. Vanaf de Byzantijnse tijd tot op heden is deze locatie een strategische controlepost geweest voor schepen die door de Bosporus voeren en varen. Op de heuveltop boven het dorp domineert het Byzantijnse Yoros kasteel en vlak daaronder zien we moderne militaire installaties. Het gehele gebied tussen hier en de Zwarte Zee is een zone met beperkte toegang. Langs de waterkant waar we aanleggen staan 'kleinere' huizen. Ze hebben allemaal een eigen aanlegsteiger waaraan de (vissers)bootjes van de eigenaars liggen aangemeerd. We verlaten de ferry en het fotogeniek haventje wordt gelijk fotografisch vastgelegd. Het is mooi weer, volop zon, blauwe luchten met af en toe enkele witte wolken.

Naast het genieten van heerlijk lokaal eten en wat ronddwalen door het dorp is het wandelen naar het Yoros kasteel op de heuveltop van de stad een andere leuke en interessante activiteit. Dat gaan we dus ook doen.

 

Yoros Castle

We zien een bordje met 'To Castle/Ceneviz Kalesi'. We gaan de weg volgen, camera's in de aanslag. De weg wordt al snel steiler en smaller. We lopen op een gegeven ogenblik midden in de natuur en passeren een groep fraaie cipressen in het mooie landschap. De Bosporus komt weer in het zicht en in de verte zien we een deel van de lagere muur van het (vervallen) kasteel Yoros. Het is warm, we besluiten om eerst nog maar even het Yoros café te bezoeken.

Genieten van de koele schaduw, van een verfrissend drankje en van het mooie uitzicht vanaf het terras van Yoros Café. 

 

We vervolgen onze weg naar de ingang van het kasteel. We zien een trap en de vele treden leiden helemaal naar boven, rechtstreeks naar de toegangspoort van het kasteel. Nadat we de poort gepasseerd zijn komen we op een binnenplaats van waaruit verschillende paden in alle richtingen verdwijnen. Op de binnenplaats treffen we ook de met graffiti ontsierde overblijfselen van het voormalige militaire fort aan. We lopen naar de top en we worden verrast met een spectaculair uitzicht over de Bosporus en de Zwarte Zee.

Doorzicht door restanten van de ouden muren van het Yoros kasteel met uitzicht over de Bosporus.

 

Fototip

Toen ik bovenstaand tafereel zag wist ik dat dit een topper zou gaan worden; de oude muren, het doorzicht, licht en schaduw, het blauwe water en de strak blauwe lucht, en natuurlijk de slapende hond. Ik werd nerveus, ik moest nog een lens wisselen en stel voor dat de hond wakker zou worden, mij op zou merken en weg zou lopen. Dat was gelukkig niet het geval. Voor de zekerheid begon ik al op wat grotere afstand enkele opnamen te maken en liep daarna langzaam steeds dichterbij. De hond keek me even aan, vertrouwde me blijkbaar en ging weer liggen. Ik kwam nog dichterbij en ik wist dat dit wel een heel bijzonder beeld zou gaan worden. En toen verscheen ook nog eens een nostalgisch uitziend schip. Hier ben ik altijd naar op zoek. Het is kijken, kijken, kijken, maar een geluksfactor is vaak ook nodig. Én geduld. 

 

Workshop portretfotografie met de super groothoek

Heerlijk om af en toe eens af te wijken van het 'gewone'.

 

Portretopnamen met de supergroothoek.

 

 

Fototip

In de koele schaduw van de hoge en vervallen muren van het Yoros kasteel geef ik enkele tips over perspectief en over het effect van het maken van een portretopname op héle korte afstand (20 cm) met een supergroothoekobjectief (14mm). Perspectief is eigenlijk standpunt en het standpunt bepaald uiteindelijk de verhoudingen tussen de voorgrond en de achtergrond. Alles wat dichterbij is wordt in verhouding groter dan de objecten die verder weg zijn. In bovenstaand geval, maak je portretten van héél dichtbij, dan wordt al snel de neus een stuk groter (in verhouding) dan bijvoorbeeld de oren. Dit is geen vertekening, maar we ervaren dat wel als zodanig. Die ervaring komt omdat we normaal gesproken nooit met iemand in gesprek gaan op 20 cm afstand. We houden in een gesprek meestal een bepaalde afstand aan (onze  'comfortzone') en op die afstand zijn de verhoudingen totaal anders waardoor we ook een ander beeld zien. De mede fotografen, vooral de dames, zijn niet echt blij met de resultaten welke veroorzaakt worden zoals hierboven beschreven. 

 

Op ons gemak lopen we terug naar het dorp. We moeten nog even wachten op de ferry die ons weer terug zal brengen naar Istanbul. We zien een terrasje.

 

fotogenieke passagiers

Op de terugweg naar Istanbul kunnen we kiezen om binnen te blijven zitten, uit de hitte, eventueel met een kop koffie of iets anders, of lekker buiten blijven. De meeste van ons kiezen voor bijna de gehele terugreis voor het buitendek. De wind is heerlijk verfrissend en we kunnen ons bezig houden met het fotograferen van de omgeving van de Bosporus, de activiteiten op het water en ook de fotogenieke passagiers op de boot.

Maar ook aan boord zijn genoeg fotogenieke onderwerpen aanwezig.

 

 

Fototip

Bovenstaande opname heb ik aan boord van de ferry gemaakt. De jongedame valt me op vanwege haar fotogeniek uiterlijk. Fotogeniek is niet per definitie een 'knap' uiterlijk. Fotogeniek is, naar mijn mening, een natuurlijke uitstraling dat iets van het innerlijk bloot geeft, van de 'Ziel'. Dat kan iets uitbundigs zijn, of ingetogen, maar het raakt de beschouwer altijd vanwege de authenticiteit. Ik spreek haar aan en ze blijkt vloeiend Engels te spreken. Ze is Afghaanse en ze is met vrienden op vakantie in Istanbul. Ze studeert hier. Ik vraag haar of het ok is als ik enkele portretopnamen van haar maak. Ze reageert positief en enthousiast. Ik vraag haar om in de schaduw te komen staan vanwege het felle zonlicht op het dek. Ik maak de opname met een objectief met een brandpunt van 175mm. De boot beweegt, er staat wind, ik besluit de ISO in te stellen op 400 waardoor ik een sluitertijd diafragma/combinatie krijg van 1/500s met f/4,5, handmatig ingesteld. De witbalans stel ik handmatig in op schaduw. Ik stel de belichting in principe altijd handmatig in zodat, bij meerdere opnamen achter elkaar, fotograferend uit de hand, de belichting altijd hetzelfde blijft. Als gekozen wordt voor belichting met een automatische stand zoals P (Program) of T (Tijdvoorkeuze) of A of Av (diafragma voorkeuze) dan kan een kleine verandering in de compositie van invloed zijn op de belichting. In totaal heb ik ongeveer 30 verschillende opnamen van deze gezellige en fotogenieke dame gemaakt.

 

Rond 17.00 uur arriveren we weer bij de Eminönü Ferry Terminal, ons vertrekpunt. Moe maar voldaan wandelen we op ons gemak naar ons hotel. Onderweg maken we nog enkele opnamen van het dagelijks leven in de stad. 

 

Portfolio dag 3

Om de volledige portfolio van dag 3 te bekijken, klik hier.

 

Dag 4

 

Hagia Sophia

We hebben de afgelopen dagen al veel gedaan en gezien. We hebben ook veel gelopen en gesjouwd met onze apparatuur. Vandaag blijven we maar een beetje in onze eigen omgeving, daar is ook genoeg te zien en te beleven. Na wederom genoten te hebben van een heerlijk ontbijt, verlaten we rond 09.00 uur ons hotel. We wandelen richting het wereldberoemde Hagia Sophia Museum. De grote statieven laten we in het hotel want het is niet toegestaan om een (groot) statief mee naar binnen te nemen. In het museum mag wel gefotografeerd worden maar niet vanaf statief. Ik neem een klein tafelstatiefje mee. De Hagia Sophia is een voormalige Christelijke, Oosters orthodoxe kathedraal. De kerk werd tussen 532 en 537 gebouwd en was tot 1453, toen het huidige Istanbul nog Constantinopel heette, de grootste kathedraal ter wereld. Het is een immens groot en indrukwekkend gebouw. Hagia Sophia wordt beschouwd als de bijna 1500 jaar oude architectonische Parel van Istanbul en is een van 's werelds belangrijkste culturele bakens. Na de val van Constantinopel in 1453 werd de kathedraal, onder Ottomaans bestuur, een moskee. In 1934, tijdens het bewind van Atatürk, werd het gebedshuis een museum (vanaf 2020 is het weer een moskee).

Het is erg druk. Er staan lange rijen voor de kassa om een toegangskaart te kopen. Ik stel voor dat alleen ik in de rij blijf staan om de kaarten te kopen. De rest kan dan nog even rondkijken en eventueel wat foto's maken. Na een half uur heb ik de toegangskaarten in mijn handen. € 20,00 per kaart. We lopen naar binnen en we moeten gelijk stoppen, we zijn stil van verbazing. Ondanks dat er een grote renovatie plaatsvindt maakt het enorme en rijk versierde interieur een diepe indruk. We worden omringt door bijna 2000 jaar historie en de Arabische/Islamitische symbolen gaan vloeiend samen met de eeuwenoude Christelijke schilderingen en symbolen. Mooi dat dit op deze plek mag blijven bestaan. In het midden, onder de hoogste koepel, staat een enorme steiger die tot het plafond reikt. Veel muurschilderingen zijn door de tand des tijds aangetast en een uitgebreide renovatie is hard nodig om alles voor de toekomst te behouden. De renovaties zijn eigenlijk al begonnen in 1934. Na de bestemming tot museum werd begonnen met uitgebreide renovatiewerkzaamheden, zoals het zorgvuldig weghakken van plamuur waardoor de verborgen mozaïeken weer tevoorschijn kwamen. Ze zijn nu voor een deel weer zichtbaar, glinsterend met hun goudkleurige scherven, langs de bovenste galerij.

 

Fototip

Er mag niet vanaf statief gefotografeerd worden. En toch wil ik enkele kwalitatief hoogwaardige opnamen maken. Ik monteer mijn camera op mijn tafelstatief. Vanuit de hand meet ik het licht en stel de camera in. Ik maak een proefopname uit de hand en corrigeer mijn belichting. Ik activeer de zelfontspanner en in het menu doe ik hetzelfde met 'spiegel opklappen'. Ik zet mijn camera even op een muurtje en richt hem wat naar boven. Ik fixeer de hoek van de camera op mijn tafelstatiefje t.o.v. de vloer; gericht naar boven. Als ik alles heb ingesteld ga ik rondlopen en zodra ik een locatie heb gevonden die ik wil vastleggen zet ik de camera op de grond. De supposten houden iedereen scherp in de gaten. En ik hen. Ik ontspan de camera en doe direct daarna net alsof ik de veter van mijn aan het vastmaken ben. Na 10 seconden ontspant de camera. De compositie is misschien niet optimaal maar die kan ik achteraf altijd nog wel wat aanpassen op de computer. Op deze manier maak ik meerdere opnamen van het interieur van de Hagia Sophia.

Detail van het interieur van de Hagia Sophia, de bijna 1500 jaar oude architectonische Parel van Istanbul.

 

Fototip

De camera instellingen van bovenstaande opname: ISO 100, diafragma f11 en een sluitertijd van 4sec. Handmatige belichtingsinstelling en witbalans. De afstandsinstelling is ook handmatig ingesteld en de afstand is gefixeerd op oneindig. Gebruikt brandpunt: 24mm groothoek. Zelfontspanner ingesteld en in het menu van mijn camera 'opklappen spiegel'. Deze instelling zorgt ervoor dat de scherpte van de opname niet wordt beïnvloed door de aanraking van mijn hand met de camera op het moment van het maken van de opname en dat tijdens het omhoog klappen van de spiegel een eventueel veroorzaakte trilling geen bewegingsonscherpte kan veroorzaken. Dat laatste kan van invloed zijn bij sluitertijden tussen, bij benadering 1/60sec tot 1sec. Een draadloze afstandsbediening kan bij dit soort opname technieken ook van pas komen.

 

Basilica Cisterne

Na ons bezoek aan de Hagia Sophia steken we de straat over naar onze volgende sprookjesachtige locatie. De Basilica Cisterne (Yerebatan in het Turks), tegenwoordig ook een museum, is samen met de Hagia Sophia een van de meest indrukwekkende en mystieke gebouwen. Het is daardoor ook een van de meest bezochte bezienswaardigheden van Istanbul. We sluiten wederom achteraan aan bij een lange rij voor de kassa. Nu we toch weer moeten wachten kunnen we net zo goed even wat informatie van de Cisterne tot ons nemen. De Basilica Cisterne is een ondergronds waterreservoir dat in de 6e eeuw (532) werd gebouwd door de Byzantijnse keizer Justianus I. Het werd gebruikt om te voldoen aan de waterbehoefte van het Grote Paleis. Het water kwam uit de bossen van Belgrad, 19 kilometer verwijderd van de Cisterne en er werden 2 aquaducten voor gebouwd. Het waterreservoir van 140 meter lang en 70 meter breed beslaat een gigantisch rechthoekig gebied van 9.800 m2 en heeft een capaciteit om 100.000 ton water op te slaan. De Cisterne is toegankelijk via een 52 treden tellende trap en herbergt 335 kolommen die elk 9 meter hoog zijn en op een onderlinge afstand staan van 4,8 meter. Leuk weetje, een aantal scènes van de James Bond film 'From Russia with Love' werden opgenomen in de Basilica Cisterne. Fotograferen zullen we helaas op dezelfde manier moeten doen als tijdens ons bezoek aan de Hagia Sophia; statieven zijn ook hier verboden.

Even tijd voor een kop koffie in de indrukwekkende Basilica Cisterne.

 

Topkapi Paleis

We verlaten de Basilica Cisterne en lopen om de Hagia Sophia heen richting de ingang van het Topkapi Paleis. Het Topkapi Paleis is tegenwoordig ook een museum. Statieven niet toegestaan dus. Sultan Mehmet II gaf in 1459 de opdracht tot het bouwen van het paleis op de Akropolis (hoogste punt) van Istanbul. Dit voorgebergte in Istanbul met de naam Sarayburnu is een strategische locatie tussen de Gouden Hoorn en de Zee van Marmara met uitzicht over de Bosporus. Na voltooiing was het paleis vanaf 1465 tot 1853 het centrum van de Ottomaanse heerschappij.

 

De binnenplaatsen

We bezoeken de 4 verschillende binnenplaatsen en ze zijn alle vier, ook fotografisch, de moeite van het bezoeken waard. De eerste binnenplaats beslaat het gehele hoogste punt en wordt omringd door hoge muren. We betreden de binnenplaats via de Keizerlijke Poort en hier kopen we de toegangskaarten voor het museum. Voor de Harem moeten we aparte kaartjes kopen. De drukte valt mee en we kunnen op gemak de sprookjesachtige omgeving in ons opnemen en vastleggen. Via de 'Poort van de Groet' betreden we de tweede binnenplaats met diverse gebouwen zoals de bakkerij, een hospitaal, paardenstallen, de Divan (Keizerlijke Raadszaal) en de kwartieren van de Janitsaren (rekruten). Door de 'Poort van Geluk' komen we vervolgens in het derde binnenplaats. Bij binnenkomst is het eerste dat we tegenkomen de Audiëntiezaal. In tegenstelling tot de Keizerlijke Raadszaal, waar de bijeenkomsten werden gehouden door de vizier, ontmoette de Sultan hier persoonlijk zelf buitenlandse ambassadeurs en besprak hier officiële zaken met de vizier. Deze binnenplaats vormt het centrum van het paleis met een fraai aangelegde tuin omgeven door de Zaal van de Privékamer, de schatkamer, de Harem, enkele paviljoens en de bibliotheek van Ahmed II in het midden. De bibliotheek bevatte meer dan 13.000 manuscripten en talrijke miniatuurschilderijen. Niet alleen werden er in het Topkapi paleis zelf boeken gemaakt, maar belangrijke religieuze teksten werden vanuit het hele land hier naar toe gebracht. De vierde binnenplaats ten slotte was een wat meer private tuin van de sultan gelegen dicht bij het water met een aantal paviljoens, kiosken en terrasjes en natuurlijk vele mooie uitzichtpunten over de Bosporus, de Gouden Hoorn en de Zee van marmara.

 

De schatkamers

Het Topkapi Paleis herbergt twee opmerkelijke schatkamers. In die schatkamers bevindt zich een immense verzameling kunstvoorwerpen uit het hele Ottomaanse tijdperk. De meest opvallende voorwerpen die worden tentoongesteld zijn talloze tronen, harnassen en wapens, verschillende ceremoniële kolven en de Topkapi dolk. Deze dolk is versierd met het grootste stuk smaragd ter wereld. Helaas is fotograferen in deze schatkamers niet toegestaan.

 

De Harem

De Harem van het Topkapi paleis is toegankelijk via de Tweede Binnenplaats. Je moet de Harem bezoeken. In feite is een bezoek aan het Topkapi Paleis niet compleet zonder de Harem bezocht te hebben. De Harem van het Topkapi paleis was de privéwoning van de Sultan, zijn familie, zijn concubines en talrijke bedienden. Veel van deze bedienden werd het verboden de woning ooit te verlaten. De harem bevat in totaal bijna 300 kamers.

Schoonmaker in het Topkapi Paleis

 

 

Fototip

Schitterend zoals deze schoonmaker zat te wachten totdat onze groep de ruimte had verlaten. Deze opname behoort zeker tot een van mijn favoriete foto's; de locatie, het licht, zijn pose, zijn blik, alles komt fraai bij elkaar. De opname is gemaakt met een 45 mm objectief, ISO 400, een sluitertijd van 1/40 sec. in combinatie met een diafragmaopening van f/5.6. Ik heb ook flitslicht gebruikt, niet direct maar gericht tegen de linker muur. Je kunt rechts van de man wat schaduw zien. De opname is in Adobe Photoshop omgezet naar zwart-wit. 

 

Diner in restaurant Sarnıç

Na ons bezoek aan het Topkapi Paleis lopen we richting restaurant Sarnıç. Restaurant Sarnıç ligt aan de Soğukçeşme straat, een van de beroemdste straten van het historisch schiereiland en een van de verborgen schoonheden van Istanbul. Het restaurant is gesitueerd in een 1500 jaar oud Byzantijns reservoir. Het waterreservoir, dat in 1542 werd gebouwd om het Grote Paleis en de omliggende gebouwen van water te voorzien, werd in de loop van de tijd steeds meer met aarde gevuld. Deze unieke locatie, die op het punt stond te verdwijnen, werd in de jaren tachtig van de vorige eeuw volledig gerestaureerd en heropende de deuren als restaurant. 

Een sprookjesachtige sfeer in restaurant Sarnıç.

 

Dineren in Sarnıç is een romantische ervaring met zachte verlichting en een klassiek interieur. Het is er sprookjesachtig en romantisch en vol heerlijke smaken en geuren, omringd door een geschiedenis van ruim 1500 jaar. Het diner wordt begeleid door live klassieke muziek. 

 

Portfolio dag 4

Om de volledige portfolio van dag 4 te bekijken, klik hier.

 

Dag 5

 

Ontbijt dakterras

We beginnen de dag vroeg. Het blijft mooi weer en dus kunnen we weer lekker buiten in 't zonnetje zitten om van ons uitgebreid ontbijt te genieten. Iedereen is zeer tevreden over de kamers, de service en de ligging van het hotel.

Ontbijt in 't zonnetje met uitzicht over de stad.

 

 

Eminönü Ferry Terminal

Na het ontbijt lopen we richting Eminönü Ferry Terminal waar we de ferry nemen richting Kabataş. Onderweg naar de haven komen we nog enkele fotogenieke  straattaferelen tegen, zoals de trotse taxichauffeur met zijn gele wagen in het mooie ochtendlicht en de ochtenddrukte bij de pier. Zie portfolio.

In alle vroegte zijn er weer veel vissers aanwezig op de drukke Eminönü Ferry Terminal.

 

We kopen een ticket en gaan aan boord. De overtocht duurt niet lang. Kabataş is gelegen aan de zuidoostelijke kant van de wijk Beyöglu aan de Europese oever van de Bosporus en heeft diverse transportmogelijkheden om de stad verder te ontdekken zoals de tram, kabelbaan en veerboten. Het is een druk havengebied  en er vertrekken boten naar o.a. Üskudar en Kadiköy aan de Aziatische zijde en ook naar de o zo mooie Princes Islands. Kabataş is een buurt met diverse musea en paleizen en na aankomst in Kabataş lopen we richting het paar honderd meter verder gelegen Dolmabahçe Paleis. 

 

Dolmabahçe Paleis

Het Dolmabahçe Paleis, gebouwd in de 19e eeuw, is een van de meest glamoureuze paleizen ter wereld en was het administratieve centrum van het late Ottomaanse rijk waar ook de laatste Ottomaanse sultans woonden. We lopen lang de oever van de Bosporus en langs de hele drukke Meclisi caddesi (Parlementsstraat); druk verkeer in de ochtend, druk verkeer 's middags, druk verkeer in de avond en zelfs 's nachts kan het hier nog druk zijn. 

Het Dolmabahçe Paleis gezien vanaf de Bosporus.

 

We passeren de Dolmabahçe Moskee en even later staan we voor de imposante toegangspoort van het Dolmabahçe Paleis, de Keizerlijke Poort. De Keizerlijke Poort is de meest indrukwekkende van de drie toegangspoorten van het Dolmabahçe Paleis en dient als hoofdingang. Helaas, het paleis is gesloten. Een lichte teleurstelling. Maar niet getreurd, het is mooi weer, de dag is net begonnen en er zijn nog genoeg andere interessante en fotogenieke bezienswaardigheden in deze omgeving. En het wordt ook tijd voor een kop koffie.

 

Çırağan Palace Kempinski

We vervolgen onze weg en passeren de Beşiktaş pier. Deze pier is gebouwd in 1851 en is daarna diverse keren gerenoveerd en uitgebreid. Ook bij deze pier is het druk omdat ook hier veel ferry's aankomen en vertrekken naar diverse locaties van Istanbul. We besluiten om in het iets verder gelegen hotel Çırağan Palace Kempinski een kop koffie te gaan drinken. Het Çırağan Palace dateert van de 17e eeuw en is het enige Ottomaanse paleis aan de Bosporus. In die tijd stond de locatie van het paleis bekend als de 'Kazeancioğlu' tuinen en het gebruik was exclusief voor de sultan en zijn familie. Op 19 januari 1910 verwoestte een grote brand het paleis waarbij alleen de buitenmuren bewaard bleven. De tuin diende jarenlang als voetbalveld voor de club Beşiktaş JK. In 1987 werd het paleis gekocht door een Japans bedrijf dat het paleis restaureerde en ernaast een modern hotelcomplex bouwde. het moderne hotelgebouw werd in 1990 geopend en het gerestaureerde paleisgebouw in 1992. Het paleis is in 2007 opnieuw gerenoveerd en lijkt nu op het authentieke paleis met de barokstijl en zachte kleuren. Het hotel biedt een resortsfeer, centraal gelegen in het centrum van de stad. Naast de vele spafaciliteiten is het fraai aangelegde overloopzwembad favoriet en geeft de gasten het gevoel te zweven op de Bosporus. Het hotel weerspiegelt de ultieme luxe van het Ottomaans paleis met in totaal 310 kamers waaronder 20 suites in het hotelgedeelte en 11 suites in het paleisgedeelte. De Sultan suite in het paleis heeft een oppervlakte van maar liefst 458 vierkante meter en is één van de grootste en meest indrukwekkende suites van Europa. Het biedt een panoramisch uitzicht op de Bosporus dankzij de hoge schuiframen. De Sultan suite, beschouwd als de meest luxe suite ter wereld, heeft een prachtige woonkamer met eethoek voor 12 person, een speciaal ingerichte grote slaapkamer en een logeerkamer. De gasten van de koninklijke Sultan Suite hebben tijdens hun verblijf het voorrecht van een luxe transferservice met chauffeur met de stijlvolle Rolls Royce Silver Shado uit 1974. Wellicht een leuk verblijf voor de volgende fotoreis.

 

€ 15,00 voor een kopje koffie

We gaan buiten op het terras zitten, genietend van het uitzicht en het heerlijke weer. We bestellen koffie. De sfeer is uitstekend, er wordt veel gepraat en gelachen. Dan krijgen we de rekening en we moeten even een paar keer goed kijken en omrekenen. Maar het klopt; € 15,00 voor één kop koffie. We moeten in totaal € 135,00 afrekenen.

 

Het trappenhuis van het Çırağan Palace.

 

We besluiten om toch ook nog even het paleis zelf te bezoeken. Het paleis en het hotel zijn 2 aparte gebouwen met een fraai aangelegde tuin daar tussenin en terwijl we richting het paleis lopen passeren we het mooie zwembad, gelegen aan de oevers van de Bosporus. Het interieur van het paleis is adembenemend. Maar de Sultan Suite gaat niet door als verblijf voor de volgende fotoreis; de prijs bedraagt (vanaf) € 35.000 voor één nacht. We lopen héél voorzichtig naar de uitgang. Stel voor dat we ergens tegenaan stoten en er breekt iets. Dat wordt dan járen afwassen!

 

Buyuk Mecidiye Moskee

We wandelen weer verder langs de oever van de Bosporus over Çırağan Caddesi en passeren eerst nog de Galatasaray Universiteit die beschouwd wordt als een van de meest prestigieuze universiteiten van Turkije. Het gebouw zelf werd in 1871 gebouwd door de Ottomaans Armeense architect Sarkis Baylan. We komen aan bij de Buyuk Mecidiye Moskee (Grote Keizerlijke Moskee), ook wel genoemd de Ortaköy Moskee. De architectuur van deze moskee is vrij uniek, namelijk een mix van Ottomaanse en Europese Neobarokke invloeden, die zich losmaakt van de traditionele Ottomaanse stijl met meerdere koepels. De moskee ligt, zoals de bijnaam al suggereert, in de wijk Ortaköy, vlakbij de enorme torenpijlers van de gigantische Bosporusbrug. De moskee werd in 1853 gebouwd en is, in vergelijking met veel andere moskeeën in Istanbul, relatief klein. Tijdens de grote aardbeving van 1894 liep de moskee grote schade op en werd in 1909 volledig gerenoveerd. De moskee moest opnieuw gerenoveerd worden nadat een grote brand in 1984 het gebedshuis wederom voor een groot gedeelte had verwoest.

Op ons gemak de gezellige omgeving van de Ortaköy ontdekken.

 

Het landschap rondom de moskee is adembenemend en in de directe omgeving, langs het water, bevinden zich talloze gezellige cafés, restaurants en clubs. Vlak voor de moskee biedt een uitkijkplatform uitzicht op de Bosporusbrug. Een betoverende plek om een waterpijp te roken, tavla (backgammon) te spelen of om gewoon te genieten van het fraaie uitzicht en het onophoudelijke maritieme verkeer. Verspreid in de buurt bevinden zich jazzclubs, een paar chique restaurants en talloze kleine boetiekjes waar van alles wordt verkocht. 

 

Yeni Moskee

We verlaten Ortaköy met de ferry vanaf Ortaköy Ferry Terminal en varen in ongeveer een half uurtje terug naar Eminönü. Het licht is veranderd en tijdens de overtocht kunnen we opnieuw de mooie gebouwen fotograferen die langzaam aan ons voorbij glijden. Eenmaal aangekomen in Eminönü lopen we richting de Yeni moskee die zich vlakbij de Galatabrug bevindt. De constructie van de Yeni moskee begon al in 1597 maar werd door verschillende oorzaken diverse malen stil gelegd. Pas in 1663 werd de bouw van de moskee voltooid. De moskee is gebouwd op een verhoging, zodat aan drie kanten steile trappen naar de deuren leiden. Op de trappen wemelt het meestal van de duiven, waardoor de bijnaam 'Duiven Moskee' is ontstaan.

 

Moskeebezoekers verlaten, in tegenlicht, de Yeni Moskee.

 

Fototip

De zon is al wat gezakt en moskeegangers verlaten de moskee door de in de schaduw liggende poort. De zon schijnt vanaf onze kant bijna pal in tegenlicht door de poort en de mensen die de moskee verlaten worden daardoor in het tegenlicht gezet wat een fotografisch zeer interessante beeld geeft. Ik blijf een tijdje staan en fotografeer diverse mensen die de moskee in dat mooie licht verlaten. 

 

Egyptische Bazaar

De Yeni Moskee ligt aan de ingang van de (gedeeltelijk overdekte) Misir Çarsisi die ook wel de Kruidenbazaar of Egyptische Bazaar wordt genoemd. Deze bazaar is kleiner dan de Kapalıçarşı (Grote Bazaar), maar het lijkt wel alsof er hier nog veel meer mensen rondlopen. De bazaar is gebouwd in de 17e eeuw om inkomsten te genereren voor de Yeni Moskee. In die tijd was de bazaar één grote apotheek, waar kruidendrankjes en andere middelen van de volksgeneeskunst werden verkocht. Veel kruiden en specerijen werden vanuit India via Egypte naar Istanbul verscheept en hier verhandeld. Vandaar de naam.

Straattafereel bij de ingang van de Egyptische Bazaar.

 

Op het plein voor de ingang van de bazaar bevinden zich veel mensen waaronder de nodige marktkooplui. We gaan de bazaar niet uitgebreid bezoeken. We wandelen er op ons gemak doorheen en lopen daarna terug naar ons hotel waar we onze statieven gaan ophalen. 

 

Sultanahmet Moskee

Met onze statieven lopen we richting de Sultanahmet Moskee, ook bekend onder de naam Blauwe Moskee. De naam 'Blauwe Moskee' is hoofdzakelijk internationaal gebruikelijk vanwege de vele blauwe tegels die te zien zijn aan de binnenkant van de moskee. Van buiten is de moskee grijs. We hebben ons ook gepast gekleed voor ons bezoek, knieën, schouders en bovenarmen dienen bedekt te zijn en van de dames wordt verwacht dat zij hun haar bedekken. De moskee ligt tegenover de Hagia Sophia en werd tussen 1609 en 1616 gebouwd. De Blauwe Moskee is een van de belangrijkste bezienswaardigheden van Istanbul. Hij is omgeven door 6 minaretten, het op twee na hoogste aantal ter wereld. Het aantal minaretten stond vroeger voor de rijkdom van de financier en omdat de meeste moskeeën er één hebben, sommige twee of uitzonderlijk vier, getuigen zes minaretten van de rijkdom en de wil van de Sultan om die rijkdom ook uit te stralen. De Islamitische wereld reageerde hier echter bijzonder negatief op, omdat de Al-Masjid al_Haram Moskee in de Saoedische plaats Mekka er ook zes had. De Sultan loste dat probleem op door die Al-Masjid al_Haram Moskee een zevende en achtste minaret te schenken. De Moskee van de Profeet in Medina heeft tien minaretten.

Gepaste kleding is vereist bij een bezoek aan de Sultanahmet Moskee.

 

Tijdens ons bezoek hebben we de gelegenheid om op ons gemak opnamen vanaf statief te maken. De Moskee is indrukwekkend in alle aspecten. Het interieur is gedecoreerd met 20.000 handgeschilderde tegeltjes in de kleuren blauw, groen rn roodbruin. De binnenkant van de moskee is niet helemaal blauw, ondanks de bijnaam. De binnenplaats is even groot als de moskee zelf.

 

Fototip

Omdat we vanaf statief fotograferen kunnen we de ISO waarde zo laag mogelijk houden voor een opname met zo min mogelijk ruis. Belangrijk is, om bij het fotograferen vanaf statief met langere sluitertijden, de zelfontspanner te gebruiken in combinatie met het omhoog klappen van de spiegel. Deze instelling kunnen we vinden in het menu en dit geldt alleen voor spiegelreflexcamera. 

 

Kabasakal Sokak

Vroeg in de avond, na ons bezoek aan de Blauwe Moskee, vinden we een tafel voor onze groep bij het traditionele Meşale Cafe Restaurant. Het restaurant bevindt zich in Kabasakal Cadessi (Caddesi=straat), een voetgangersgebied gelegen tussen de Blauwe Moskee en de Hagia Sophia. De betoverende en gastvrije sfeer van dit restaurant is uniek, met live muziek en regelmatig een optreden van een Derwisj danser. Het eten is heerlijk en de bediening erg vriendelijk en gastvrij, precies zoals we de lokale bevolking de afgelopen dagen ook hebben leren kennen.

Het traditionele Meşale Cafe Restaurant; een plek om zeker naar terug te keren.

 

Sultan Ahmet Park

Na de maaltijd wandelen we richting ons hotel. We passeren de Blauwe moskee en we maken nog enkele avondopnamen vanaf statief. In het Sultan Ahmet Park Daar proberen nog enkele lokale handelaren wat souvenirs te slijten maar het is al een stuk rustiger geworden. De meeste kooplui zijn al bezig om hun waar weer in de tassen (vuilniszakken) te stoppen. Op de bankjes zitten hoofdzakelijk locals, stelletjes en gezinnen die genieten van de koelte en de rust van de avond. De Blauwe Moskee en de Hagia Sofia staan volop in de schijnwerpers. We maken vanaf statief opnamen met lange sluitertijden en experimenteren met het veranderen van onze brandpunten tijdens de belichting.

De Blauwe Moskee

 

Fototip

Bovenstaande opname van de Blauwe Moskee is gemaakt vanaf statief. Camera instellingen: ISO 100, diafragma f/11 en een sluitertijd van 8 sec. Handmatige belichtingsinstelling en witbalans (kunstlicht). Tijdens de belichting van 8 sec heb ik het brandpunt van mijn zoomlens langzaam veranderd waardoor we dit 'zoom' effect bereiken. Dit is een simpele manier om toch een iets andere opname te krijgen zonder gebruik te hoeven maken van een beeldbewerkingsprogramma zoals bijvoorbeeld Adobe Photoshop. Het instellen van de zelfontspanner en 'spiegel opklappen' is nu niet nodig omdat we nu niet gaan voor een optimaal scherpe foto.

 

Portfolio dag 5

Om de volledige portfolio van dag 5 te bekijken, klik hier.

 

Dag 6

 

Kapalıçarşı

Om 09.00 uur zitten we op een klein terrasje midden in de Kapalıçarşı (Grote bazaar). Vanochtend nemen we nog een keer de tijd om deze unieke overdekte markt te bezoeken en nog wat uitgebreider te ontdekken. We kunnen op zoek gaan naar souvenirs, of we gaan voor een ontdekkingstocht naar verborgen (fotografische) schatten tussen de vele mensen en winkeltjes. Het schijnt dat er dagelijks tussen de 250.000 en 400.000 mensen de markt bezoeken, zowel locals als toeristen. De bouw van deze oude overdekte markt begon al in 1455 en de markt is in de loop der tijd steeds verder uitgebreid. Omdat Istanbul op de grens licht van Azië en Europa ligt kunnen we er allerlei verschillende soorten producten tegenkomen. De ene straat is gevuld met lederwaren, in de andere straat vind je vooral sieraden en verderop kom je alleen maar schitterende lampen tegen. En zo zijn er ook straten met ambachten zoals de meubelmaker, de smid, de slager en de bakker en kleermakers. En zo kom ik ook een klein winkeltje tegen van een instrumentmaker, een reparateur van oude grammofoons. Hij zit rustig in een hoekje van zijn zaak een telefoongesprek te voeren. 

Hij ziet mij staan en gaat rustig verder met zijn gesprek. Ik maak enkele opnamen, bedank hem en ik loop weer verder.

 

Fototip

Als het niet te voorkomen is dat mensen in de gaten hebben dat je een foto van hen wilt maken, probeer dan altijd eerst contact te leggen. Dat kan met behulp van lichaamstaal, maak oogcontact en kijk hoe de mensen reageren, of spreek de mensen aan. Vaak zal het een combinatie van beiden zijn. En dat contact zal ook vaak tot leuke kennismakingen leiden. Schroom niet, wees een klein beetje brutaal (met respect), straal vriendelijkheid uit, durf het initiatief te nemen. Bied je model de opname aan.

 

Nuruosmaniye Moskee

We verlaten de Grand Bazaar via de oostelijk gelegen Nuruosmaniye poort. In 1894 vond een van de zwaarste aardbevingen in de geschiedenis van Istanbul plaats en veel gebouwen en moskeeën in de stad raakten zwaar beschadigd. Zo ook de Grand Bazaar. Onder het bewind van Sultan Abdul hamid II onderging de Grand Bazaar een grootse restauratie. Aan de bovenkant van de Nuruosmaniye poort zien we een Arabische inscriptie gemaakt door de bekende Ottomaanse Kalligraaf Sami Efendi. De tekst luidt: 'De persoon die hard werkt om anderen niet tot last te zijn en die eet wat hij met zijn eigen arbeid verdient, is de ontvanger van Gods liefde'

Links, de Nuruosmaniye poort, de oostelijke poort van de Kapalıçarşı

 

Pal tegenover deze toegangspoort ligt het Nuruosmaniye Complex. Dit complex bestaat o.a. uit een moskee, een Koranschool, een soepkeuken, een tombe, een bibliotheek en een waterfontein. De moskee is zeker de moeite van een bezoek waard. De versieringen van de moskee en de gebogen binnenplaats vertonen barokke invloeden en de enorme koepel is indrukwekkend; het is een van de grootste in Istanbul. De moskee, samen met de Grote Bazaar, ligt in de wijk Çemberlitaş en maakt deel uit van een groter religieus complex dat fungeert als een centrum van cultuur, religie en onderwijs voor de buurt. 

 

Kumkapi

We wandelen richting de wijk Kumkapi. Kumkapi ligt in de wijk Faith en langs de noordelijke oever van de Zee van Marmara. Tot voor kort was Kumkapi het centrum van de Armeense gemeenschap van de stad, met een Armeense school en verschillende Armeense kerken.

Interieur van de Armeens Orthodoxe kerk in Kumkapi.

 

Het is nog steeds de zetel van het Armeense patriarchaat van Istanbul, maar de wijk is tegenwoordig (2023) meer een Koerdische wijk. De wijk staat ook bekend om zijn vele visrestaurants en trekt het gehele jaar door veel lokale en buitenlandse toeristen. Het toeristische gedeelte begint bij Kumkapi Meydan, een klein rond plein met in het midden een fontein. Hier bevinden zich tientallen visrestaurants die allemaal gegrilde of gebakken vis en meze serveren. Meze is een maaltijd bestaande uit een assortiment kleine en diverse warme en koude voorgerechten. s-Avonds, en vooral in de weekenden bij mooi weer, zitten de restaurants helemaal vol en kun je nauwelijks over straat lopen, zo druk is het. Er zijn muzikanten in elk restaurant die bijdragen aan de unieke sfeer. Stuur ze niet weg, geef ze wat geld. Ze horen erbij.

Locals in de smalle straatjes van Kumkapi.

 

 

Portfolio dag 6

Om de volledige portfolio van dag 6 te bekijken, klik hier.

 

 

Dag 7

 

Terugreis naar nederland

Vandaag vliegen we terug naar Nederland. We mogen voor een laatste keer genieten van een heerlijk ontbijt op het dakterras. De zon heeft ons tijdens onze reis niet in de steek gelaten en ook vandaag is het weer een schitterende dag. Nog een laatste blik op de Hagia Sophia vanaf ons dakterras. Helaas moeten we onze bagage gaan verzamelen voor de terugreis. We hebben een gezellige, interessante en leerzame fotoreis achter de rug.

Istanbul, wat een unieke stad, wat een unieke beleving.

Voor de laatste keer voor deze reis, zicht op de wereldberoemde Hagia Sophia vanaf ons dakterras van hotel Yasmak Sultan.

 

Mijn persoonlijke zwart-wit selectie

 

In totaal heb ik van deze fotoreis naar Istanbul 1002 opnamen mee naar huis genomen, in RAW en JPG (dus in totaal 2004 bestanden). Om hier een wat uitgebreider beeldverslag te kunnen laten zien van de reis en de sfeer tijdens de reis heb ik hiervoor ongeveer 250 beelden geselecteerd en die uiteindelijk bewerkt in Adobe Photoshop. Ik heb voor die nabewerking gebruik gemaakt van de RAW bestanden vanwege de kwaliteit en de uitgebreide mogelijkheden voor wat betreft de nabewerking. Uit de portfolio van de fotoreis heb ik een persoonlijke selectie gemaakt van beelden die mij het meest aanspreken. In dit geval heb ik ook gekozen voor zwart-wit.

 

Portfolio persoonlijke zwart-wit selectie

Om mijn persoonlijke zwart-wit selectie te bekijken, klik hier.

 

 

 

 

 

 

Edmondo de Amicis (Imperia, 21 oktober 1846-Bordighera, 11 maart 1908) was een Italiaanse schrijver. Na een korte loopbaan in het leger wijdde hij zich aan de letteren. Hij had vrij snel succes met korte verhalen over het soldatenleven en met een aantal reisboeken. In 1877 werd zijn non-fictie verslag 'Constantinopel' in het Ottomaanse Rijk gepubliceerd. De Turkse schrijver Orham Pamuk heeft het werk het beste boek genoemd dat in de negentiende eeuw over Istanbul is geschreven en Umberto Eco verklaarde dat de Amecis' beschrijving van de stad het meest filmisch was en hijzelf gebruikte de gids bij een bezoek aan Istanbul. 'Constantinopel' is een waardevol verslag van de metropool zoals die vroeger eens was; een fascinerend kruispunt tussen de Oosterse en Westerse beschaving en een van de meest kosmopolitische steden van zijn tijd. 

 

---

Ludwig van Hooren is lid van Dutch Photographers (DuPho), platform GKf, Federation of European Photographers (FEP), Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ) en Canon Professional Services (CPS), en staat ingeschreven in het handelsregister van de Kamer van Koophandel in Breda. Op alle werkzaamheden  zijn de Algemene Leverings- en Betalingsvoorwaarden van toepassing.

 

Ludwig van Hooren Vakfotografie privacyverklaring

---

 

Terug naar Fotoreizen.